(CSPLO) – Có thể thấy, việc trợ giúp pháp lý là một chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước dành cho những người không có khả năng sử dụng dịch vụ pháp lý có thu phí, theo đó người nghèo, người yếu thế trong xã hội được sử dụng dịch vụ pháp lý miễn phí khi có vướng mắc, tranh chấp pháp luật.
Trong quá trình hoạt động của Hiệp hội Nghiên cứu, Tư vấn về Chính sách, pháp luật cho hoạt động đầu tư tại Việt Nam (AVRCIPL); Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) thường xuyên phối hợp Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE); Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam luôn xem công tác trợ giúp pháp lý góp phần giúp người dân giảm nghèo về pháp luật, do đó, Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2006 và Luật Trợ giúp pháp lý được Quốc hội thông qua năm 2017 đều xác định người nghèo là nhóm đối tượng ưu tiên đầu tiên trong các nhóm đối tượng được trợ giúp pháp lý…
Cụ thể, vào sáng ngày 10/10/2025, tại số 414, đường Huỳnh Tấn Phát, phường Tân Thuận, TP.HCM. Hiệp hội AVRCIPL; Viện IMRIC phối hợp Viện IRLIE; TC DN&TTVN giao Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) tổ chức buổi tham vấn, phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí bằng hình thức trực tiếp và trực tuyến. Đồng thời, truyền tải nội dung trên các trang tin điện tử, mạng xã hội, tạp chí in như: www.huongnghiepthitruong.vn (Viện IMRIC); www.chinhsachphapluat.vn (Viện IRLIE); www.tuvanphapluatvietnam.vn (Trung tâm TVPLMS); www.thamvanphapluat.vn (Trung tâm TTLCC); www.nghiencuupldautu.vn và www.phattrienspcongnghe.vn (Hiệp hội Nghiên cứu, Tư vấn về Chính sách, pháp luật cho hoạt động đầu tư tại Việt Nam “AVRCIPL”); www.bestlife.net.vn; www.doanhnghiepnongnghiep.vn (liên kết Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam); www.vanhoacongdong.vn (Hiệp hội Phát triển Văn hoá cộng đồng Việt Nam)…
Như vậy, với sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các Bộ, ngành, địa phương, Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm về công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo, người yếu thế được triển khai đồng bộ, thống nhất trên toàn quốc và được thực hiện thường xuyên, trong đó chú trọng các hoạt động hỗ trợ trực tiếp cho người nghèo, người yếu thế như: thực hiện vụ việc trợ giúp pháp lý; truyền thông về trợ giúp pháp lý ở cơ sở; nâng cao năng lực đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý, đội ngũ người tham gia trợ giúp pháp lý…
Cùng với đó, các hoạt động trợ giúp pháp lý được Hiệp hội AVRCIPL; Viện IMRIC; Viện IRLIE; TC DN&TTVN và Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm tuyên truyền về các vụ việc trợ giúp pháp lý, với mong muốn ngày càng được nâng cao, nhiều vụ việc thành công, hiệu quả như người được trợ giúp pháp lý được tuyên không có tội hoặc được tuyên mức án nhẹ hơn hoặc chuyển tội danh hay thay đổi khung hình phạt thấp hơn so với mức đề nghị trong cáo trạng của Viện kiểm sát nhân dân…Đặc biệt, trongsuốt thời gian qua trợ giúp pháp lý đã thể hiện rất tốt vai trò của mình trong việc đảm bảo việc xét xử vụ việc khách quan, đúng người, đúng tội, tránh được oan sai cho người dân cũng như đã thực hiện thành công chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước dành cho người nghèo, các đối tượng yếu thế trong xã hội. Trợ giúp pháp lý đã giúp người dân sử dụng pháp luật khi có tranh chấp, vướng mắc, giúp người dân “giảm nghèo về pháp luật”, đảm bảo trật tự an toàn xã hội, người dân yên tâm lao động để giảm nghèo về kinh tế…
Tại buổi tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật miễn phí lần này, các luật gia, luật sư, tư vấn viên, cọng tác viên tư vấn pháp luật của Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm (TTLCC) đã tham vấn về hai trường hợp cụ thể như sau:
Tình huống thứ nhất: Bạn mượn xe rồi mang đi cầm cố, chủ xe có thể làm gì?
Thành viên CLB DN IMRIC – IRLIE nêu câu hỏi: Trong trường hợp cho bạn mượn xe, sau đó mang đi cầm cố, tôi phải làm gì?
Tại Điều 309 và 310 Bộ luật Dân sự năm 2015, một hợp đồng cầm cố tài sản chỉ có hiệu lực trong trường hợp người cầm cố có quyền sở hữu hợp pháp hoặc được ủy quyền hợp pháp. Theo đó, nếu một người mượn xe của người khác rồi tự ý mang đi cầm cố, họ không có quyền định đoạt tài sản đó. Vì vậy, hợp đồng cầm cố giữa người mượn và cơ sở cầm đồ là vô hiệu. Ở trường hợp này, chủ xe, người đứng tên trong giấy đăng ký xe, vẫn là chủ sở hữu hợp pháp và có quyền yêu cầu được trả lại tài sản.
Căn cứ theo Khoản 3, Điều 29 Nghị định 96/2016/NĐ-CP, trách nhiệm của cơ sở kinh doanh dịch vụ cầm đồ được quy định rất rõ. Đối với những tài sản cần có giấy chứng nhận quyền sở hữu, cơ sở chỉ được phép nhận cầm cố khi tài sản có đầy đủ giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, và phải giữ bản chính trong thời gian cầm cố.
Trong đó, xe máy, ô tô, là những tài sản có giấy đăng ký quyền sở hữu, cơ sở cầm đồ chỉ được phép nhận cầm nếu người mang xe đến xuất trình đầy đủ giấy tờ gốc và có quyền hợp pháp với chiếc xe.
Nếu cơ sở cầm đồ nhận cầm xe mà không có giấy đăng ký, hoặc không giữ bản chính giấy tờ, thì được xem là vi phạm quy định pháp luật. Đây cơ sở này có thể bị xử lý hành chính và buộc phải hoàn trả tài sản cho chủ sở hữu hợp pháp.
Tại khoản 1 Điều 14 Bộ luật Dân sự 2015, quy định tòa án là cơ quan có trách nhiệm bảo vệ quyền dân sự của cá nhân, tổ chức.
Khi quyền sở hữu bị xâm phạm, người đứng tên hợp pháp trên giấy đăng ký xe có quyền khởi kiện ra tòa án để yêu cầu: Cơ sở cầm đồ chấm dứt hành vi vi phạm; Hoàn trả lại tài sản bị cầm cố trái phép; Bồi thường thiệt hại (nếu có). Vì vậy, về nguyên tắc, chủ xe hoàn toàn có thể đòi lại được xe của mình, bởi hợp đồng cầm cố do người không có quyền sở hữu ký kết là vô hiệu theo quy định của pháp luật.
Tình huống thứ hai: Sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ, có bị phạt nguội?
Thành viên CLB Báo chí Truyền thông&Chính sách pháp luật nêu câu hỏi: Theo quy định của pháp luật, việc sử dụng điện thoại khi dừng đèn đỏ có bị phạt nguội?
Có thể thấy, việc điều khiển phương tiện tham gia giao thông là việc điều khiển, sử dụng phương tiện giao thông như xe cơ giới, xe thô sơ, xe máy… để di chuyển trên đường bộ, bao gồm cả việc thực hiện các quy định về tốc độ, khoảng cách an toàn, chấp hành báo hiệu đường bộ và các quy tắc giao thông khác bao gồm việc dừng chờ đèn đỏ.
Điển hình, xử phạt liên quan đến hành vi sử dụng thiết bị điện tử khi điều khiển phương tiện được quy định tại các điều 6, 7 và 9 Nghị định 168/2024 như sau:
Đối với ô tô: Tại điểm b khoản 16 Điều 6 – nếu người điều khiển dùng tay cầm và sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện đang di chuyển trên đường bộ, thì bị phạt tiền từ 4 – 6 triệu đồng (điểm h khoản 5 điều 6) và trừ 4 điểm giấy phép lái xe;
Đối với mô tô, xe gắn máy: Tại điểm đ khoản 4 Điều 7 – nếu người đang điều khiển dùng tay cầm và sử dụng điện thoại, thì bị phạt tiền từ 800.000 – 1 triệu đồng; tại điểm b khoản 13 Điều 7 – trừ 4 điểm giấy phép lái xe.
Đối với xe đạp: Tại điểm h Điều 9 – nếu người điều khiển dùng tay cầm và sử dụng điện thoại, thì bị phạt tiền từ 100.000 – 200.000 đồng.
Vì lẻ đó, đối với xe ô tô, việc xử phạt chỉ áp dụng khi xe đang di chuyển trên đường. Đối với xe mô tô, xe gắn máy, xe đạp thì việc sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện sẽ bị xử phạt bất kể xe có đang di chuyển trên đường hay không…
Giám đốc Chi nhánh số 1 (Đồng Nai), Luật sư – ThS. Nguyễn Thành Hưng – PGĐ Trung tâm tư vấn pháp luật Toàn Tâm
