(CSPLO) – Mới đây, Bộ NN&MT phối hợp cùng UBND tỉnh Đắk Lắk tổ chức Hội nghị phát triển ngành hàng sầu riêng bền vững vào ngày 24/05/2025. Theo đó, nhằm đánh giá thuận lợi, khó khăn và giải pháp tháo gỡ. Chủ trì Hội nghị có Bộ trưởng Bộ NN&MT Đỗ Đức Duy; Ông Nguyễn Thiện Văn – Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk; Đại diện Bộ Tài chính; Bộ Công Thương; Hiệp hội Trang trại và Doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam (VFAEA) có ThS. Nguyễn Dũng; ông Võ Quan Huy (Phó chủ tịch Hiệp hội); nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã các tỉnh thành.
Quang cảnh hội nghị.
Tại hội nghị, bà Ngô Tường Vy, Tổng giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu Chánh Thu, cho biết diện tích, sản lượng, chất lượng sầu riêng Việt Nam không thua kém Thái Lan hay bất kỳ quốc gia nào khác. Thế nhưng, ở nhiều khâu khác, đặc biệt là khâu kiểm nghiệm chất lượng sầu riêng của Việt Nam đang rất hạn chế. Đồng thời, chất vàng Ô thường được dùng để làm đẹp cho mẫu mã trái sầu riêng, diệt vi khuẩn bên ngoài. Tuy nhiên, vì tồn dư chất này mà có nhiều chuyến hàng sầu riêng phải quay đầu, thiệt hại rất lớn cho doanh nghiệp. Vì vậy, đề xuất Bộ NN&MT cần kiểm nghiệm tất cả những thứ đang sử dụng ở sầu riêng cho đúng quy chuẩn. Cạnh đó, cần cấp thiết nghiên cứu sản phẩm bảo quản trái sầu riêng sau thu hoạch để xuất khẩu. Chúng ta phải có hàng rào kiểm soát sản phẩm sầu riêng của chính mình. Cùng với đó, cần có nghiên cứu để đưa ra quy chuẩn về chất bảo quản sầu riêng đúng quy chuẩn sau thu hoạch.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy phát biểu tại hội nghị
Tương tự, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Ban Mê Green Farm Nguyễn Thái Thanh, chia sẻ các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng hiện “vừa đi vừa dò đường”, để tìm chất bảo quản sầu riêng sau thu hoạch, không biết vướng khi nào, vướng ở đâu. Trong khi đó, vẫn còn thiếu văn bản hướng dẫn về quy trình bảo quản sầu riêng sau thu hoạch. Nhiều doanh nghiệp không biết phải tìm sản phẩm xử lý ở đâu cho đúng yêu cầu của nước nhập khẩu.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chụp ảnh lưu niệm cùng ThS. Nguyễn Dũng – PCT Hiệp hội VFAEA
Cũng tại hội nghị, Giám đốc Công ty TNHH DVTM Rồng Đỏ Mai Xuân Thìn cũng cho rằng, không chỉ Trung Quốc mà bất kỳ thị trường nào cũng có những quy chuẩn về an toàn thực phẩm. Việc Trung Quốc tăng cường kiểm tra Cadimi, chất vàng O là điều tất yếu nhằm bảo đảm vấn đề an toàn thực phẩm trong nước họ. Khi chúng ta đáp ứng được các tiêu chí của nước nhập khẩu, đồng nghĩa tạo được niềm tin với người tiêu dùng và thị trường sẽ tốt hơn.
Ông Võ Quan Huy – Phó Chủ tịch Hiệp hội VFAEA, Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An, cho hay đôi khi doanh nghiệp không sử dụng chất bị cấm nhưng kiểm tra vẫn có tồn dư. Do đó, cần kiểm soát cả nguyên liệu đầu vào khi chăm sóc sầu riêng như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật. Việt Nam hiện có hơn 180.000 ha sầu riêng, nhưng mới được cấp 1.396 mã số vùng trồng, chưa đáp ứng hết sản lượng sầu riêng khi vào vụ. Cần quản lý chặt, xây dựng chuỗi liên kết bền vững, không để tình trạng trà trộn hàng, ảnh hưởng tới vùng trồng.
Chủ tịch hiệp hội doanh nghiệp Đắk Nông Nguyễn Tri Kỷ cảnh báo về Cadimi, vàng Ô là cảnh báo mà chúng ta cần giải quyết theo cách phòng hơn chữa. Năm 2020 ngành nông nghiệp đã manh nha vấn đề về Cadimi nhưng sau đó lại lắng xuống. Diện tích trồng xen sầu riêng còn rất lớn. Nguy cơ sầu riêng nhiễm Cadimi khi sử dụng phân bón cho cây trồng xen là có và cần phải đề phòng, cần siết chặt kiểm tra các loại phân bón trên thị trường để khuyến cáo, hướng dẫn người dân.
Phát biểu tại hội nghị, ông Đỗ Đức Duy – Bộ trưởng Bộ NN&MT nhận định chúng ta không ngồi yên, mà phải hành động, cùng tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Tuần tới, đoàn công tác của bộ sẽ trực tiếp sang Trung Quốc làm việc về các vấn đề như quy trình kiểm tra khi thông quan, tiêu chí lấy mẫu sầu riêng…Chúng ta đã có sầu riêng ngon. Tuy nhiên, ngoài ngon thì sầu riêng cần phải “sạch”, phải “an toàn” và cần chuẩn hóa mẫu mã cho đẹp, bắt mắt.
Nhấn mạnh thêm, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy, cho rằng: “Nhà nông, doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà quản lý…cần cùng nhau làm cho sầu riêng Việt chuẩn hóa về chất lượng, mẫu mã. Mọi người đều phải nâng cao trách nhiệm, vun đắp, phát triển sầu riêng thành thương hiệu quốc gia, đưa trái sầu riêng thành hình mẫu của nông sản Việt”.
Dịp này, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy, các địa phương cần kiểm soát tốt vùng trồng sầu riêng, không để tăng ồ ạt, tự phát gây phá vỡ quy mô cây trồng, mất cân đối cung cầu. Song song đó, phải xây dựng chuỗi liên kết trong ngành hàng sầu riêng thật bền chặt, không để xảy ra tình trạng mệnh ai nấy làm, “bẻ cọc”, “hủy kèo” vì chạy theo lợi nhuận. Mặt khác, cơ quan quản lý nhà nước cần bố trí nhân lực, nguồn lực, tăng cường kiểm tra đột xuất, định kỳ, xác định rõ chủ thể chịu trách nhiệm quản lý mã số vùng trồng, xử lý nghiêm nếu phát hiện hành vi gian lận; tuyên truyền người dân bảo vệ mã số vùng trồng.
Cũng theo Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đề nghị các cơ quan liên quan phối hợp xúc tiến thương mại, xây dựng, quảng bá thương hiệu sầu riêng Việt Nam. Đồng thời rút ngắn tối đa thời gian kiểm tra tại cửa khẩu. Mặt khác, Bộ NN&MT sẽ trao đổi với Bộ Tài chính nghiên cứu các gói tín dụng hỗ trợ cho doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh sầu riêng. Bộ NN&MT hiện đã đề nghị ngành công an xử lý các hành vi gian lận mã số vùng trồng. Đồng thời, phối hợp chỉ đạo kiểm tra, công khai minh bạch các vùng trồng vi phạm nhằm bảo vệ những vùng trồng tốt, lành mạnh hóa thị trường.
Đào Cường/Tạp chí Doanh nghiệp và Trang trại Việt Nam tại Đắk Lắk
