(CSPLO) – Dưới sự quan tâm của Viện Nghiên cứu Chính sách pháp luật&Kinh tế hội nhập (IRLIE) phối hợp với Viện Nghiên cứu Thị trường – Truyền thông Quốc tế (IMRIC) đã giao Trung tâm tư vấn pháp luật Minh Sơn (TTTVPLMS) tìm hiểu và thông tin liên quan đến người nghỉ hưu được thay đổi hình thức nhận, nơi nhận lương hưu khi có văn bản đề nghị gửi cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đang chi trả.
Ảnh minh hoạ
Căn cứ theo Điều 82 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, quy định thay đổi hình thức nhận, nơi nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, cụ thể: Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội hằng tháng có nguyện vọng thay đổi hình thức nhận hoặc thay đổi nơi nhận do chuyển nơi cư trú trong nước thì có văn bản gửi cơ quan bảo hiểm xã hội nơi đang chi trả;Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản quy định tại khoản 1 Điều này, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết; trường hợp không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do.
Căn cứ vào Điều 93 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc có thể nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội theo một trong 03 hình thức: Thông qua tài khoản của người thụ hưởng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập và hoạt động tại Việt Nam; Trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền; Thông qua người sử dụng lao động.
Theo Điều 114 Luật Bảo hiểm xã hội 2024, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện có thể nhận lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội tự nguyện theo một trong 02 hình thức: Thông qua tài khoản của người thụ hưởng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thành lập và hoạt động tại Việt Nam; Trực tiếp từ cơ quan bảo hiểm xã hội hoặc tổ chức dịch vụ được cơ quan bảo hiểm xã hội ủy quyền.
Bên cạnh đó, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 cũng quy định, mức lương hưu hàng tháng của đối tượng đủ điều kiện nghỉ hưu từ ngày 1/7/2025. Trong đó lao động nữ, lương hưu bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội, tương ứng 15 năm đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, lao động nữ cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Đồng thời, với lao động nam, lương hưu bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội tương ứng 20 năm đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, lao động nam cứ thêm mỗi năm đóng bảo hiểm xã hội thì tính thêm 2%, mức tối đa bằng 75%.
Trường hợp lao động nam có thời gian đóng bảo hiểm xã hội 15 năm thì lương hưu bằng 40% mức tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội. Sau đó, lao động nam đóng bảo hiểm xã hội từ năm thứ 16 đến năm thứ 20, thêm mỗi năm đóng được tính thêm 1%.
Do đó, Quốc hội thống nhất thông qua Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 đã bổ sung quy định giảm số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu từ 20 năm xuống từ đủ 15 năm để thêm nhiều người lao động có cơ hội được hưởng lương hưu, bảo hiểm y tế, thay vì rút bảo hiểm xã hội một lần.
(Tin xuất bản số T10, đặc san khoa học Chính sách pháp luật và Kinh tế hội nhập)
Luật gia Phạm Trắc Long – GĐ Trung tâm TVPLMS
